Từ nuôi ngựa sản xuất huyết thanh: Di sản của Albert Calmette và Alexandre Yersin tại Việt Nam

Khởi đầu của khoa học y học tại Đông Dương

Vào năm 1890, Albert Calmette, một nhà vi sinh vật học nổi tiếng, đã thành lập phòng thí nghiệm đầu tiên ở Đông Dương tại Sài Gòn, theo yêu cầu của Toàn quyền Đông Dương. Phòng thí nghiệm này sau đó trở thành Viện Pasteur Sài Gòn với Calmette là Giám đốc từ năm 1891.

Chưa dừng lại ở đó, vào tháng 8 năm 1895, Alexandre Yersin đã xây dựng phòng thí nghiệm thứ hai tại Nha Trang, hình thành nên Viện Pasteur Nha Trang. Để cung cấp nguồn huyết thanh cho việc chữa trị dịch hạch, Yersin đã phát triển một cơ sở chăn nuôi súc vật thí nghiệm mang tên Suối Dầu ở thôn Dầu Sơn, xã Suối Tân, huyện Cam Lâm vào năm 1896.

• Một góc Trại chăn nuôi Suối Dầu ở xã Suối Tân, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa – tiền thân là cơ sở chăn nuôi súc vật thí nghiệm do Yersin xây dựng năm 1896

Di sản y tế và nghiên cứu khoa học thú y

Yersin không chỉ tập trung vào việc sản xuất huyết thanh cho con người mà còn nghiên cứu dịch tễ trên gia súc, mở đường cho ngành thú y Việt Nam. Ông đã sản xuất nhiều loại vaccine và huyết thanh phòng bệnh cho bò, lợn và gà. Năm 1899, Yersin tiếp tục phát triển bằng cách lập thêm phòng thí nghiệm nghiên cứu các bệnh trên súc vật. Những đóng góp của ông trong lĩnh vực thú y đã tạo ra bước ngoặt cho ngành chăn nuôi Việt Nam từ đầu thế kỷ 20, trong đó Viện Pasteur Nha Trang được coi là nơi khởi nguồn cho nghề nghiệp này.

Tư duy tiên phong trong nông nghiệp

Khi hoạt động sản xuất vaccine và huyết thanh đã tạm ổn, Yersin đã nghĩ đến việc trồng cây tạo nguồn kinh phí cho các hoạt động của Viện. Ông đã du nhập hai loại cây quan trọng là cao su và canh-ki-na vào Việt Nam. Trong năm 1897, ông đã trồng gần 100 ha cây cao su tại Suối Dầu và thu được thành quả trong năm 1905. Việc mở rộng sản xuất cây canh-ki-na cũng không kém phần quan trọng khi ông nhập cây này từ Indonesia và Ấn Độ.

• Căn nhà lá đồng thời là “phòng thí nghiệm” của Yersin ở Hồng Kông – nơi ông tìm ra vi trùng dịch hạch

Đóng góp cho giáo dục y tế

Năm 1902, Yersin được mời ra Hà Nội với nhiệm vụ thành lập Trường Y Đông Dương, tiền thân của Trường Đại học Y Hà Nội ngày nay – trường đại học đầu tiên ở Đông Dương. Với kinh nghiệm và kiến thức vững vàng, Yersin đã xây dựng một chương trình giảng dạy cho các thầy thuốc bản xứ và tiếp tục cống hiến cho lĩnh vực y tế tại đây.

Kết luận

Albert Calmette và Alexandre Yersin không chỉ là những nhà khoa học lỗi lạc mà còn là những người có tầm nhìn xa về lĩnh vực y học và nông nghiệp tại Việt Nam. Những đóng góp của họ đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lòng người dân và ngành y tế Việt Nam.

Trại chăn nuôi Suối Dầu ngày nay vẫn tiếp tục hoạt động, cung cấp sản phẩm cho nghiên cứu và sản xuất huyết thanh, ghi nhớ công lao của những người đã sáng lập và dẫn dắt. Nếu bạn quan tâm hơn về di sản y tế của Yersin, hãy tham khảo thêm tại Viện Pasteur Nha Trang.

Nguồn Bài Viết “Ông Năm” YERSIN – Nhà bác học, ân nhân vĩ đại của nhân loại